P20, NAK80, S136: คู่มือเปรียบเทียบการเลือกเหล็กสำหรับแม่พิมพ์พลาสติกผิวเงาสูง 💎
เนื้อหานี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางสำหรับผู้ผลิตแม่พิมพ์และผู้ที่เกี่ยวข้องในการเลือกใช้เหล็กกล้าสำหรับทำแม่พิมพ์พลาสติกที่ต้องการ ความเงาสูง (High Gloss/Mirror Finish) โดยเฉพาะ โดยมุ่งเน้นการเปรียบเทียบคุณสมบัติที่สำคัญ 3 ด้านของเหล็กกล้าแม่พิมพ์ยอดนิยม 3 ชนิด คือ P20, NAK80 และ S136 เพื่อช่วยในการตัดสินใจที่คุ้มค่าที่สุด
1. คุณสมบัติการขัดเงา (Polishing Ability) และความบริสุทธิ์ของเนื้อเหล็ก
คุณสมบัติในการขัดเงาเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดสำหรับแม่พิมพ์ผิวเงาสูง ซึ่งขึ้นอยู่กับ ความบริสุทธิ์ของเนื้อเหล็ก (ปริมาณ Inclusion) และ ความสม่ำเสมอของโครงสร้างจุลภาค (Microstructure Uniformity)
| เหล็กกล้า | คุณสมบัติการขัดเงา (ระดับความเงาสูงสุดโดยประมาณ) | โครงสร้างจุลภาคที่เกี่ยวข้อง |
| P20 | ปานกลาง (สูงสุดถึงระดับเงาธรรมดา) | มักมีความบริสุทธิ์ต่ำกว่าสองชนิดอื่น มี Inclusion มากกว่า ทำให้ขัดเงาถึงระดับสูงได้ยาก |
| NAK80 | ดีมาก (สูงสุดถึงระดับเงาพิเศษ) | เนื้อเหล็กบริสุทธิ์สูงมาก โครงสร้างละเอียดและสม่ำเสมอ สามารถขัดเงาได้รวดเร็วและถึงระดับกระจก (Mirror Finish) |
| S136 | ดีเยี่ยม (สูงสุดถึงระดับกระจกเงาสูงสุด) | เป็นเหล็กที่ผลิตด้วยกรรมวิธีพิเศษ (ESR) มีความบริสุทธิ์สูงมาก โครงสร้างคาร์ไบด์ละเอียดสม่ำเสมอ ขัดเงาถึงระดับสุดยอดได้ดีเยี่ยม |
2. ความทนทานต่อการกัดกร่อน (Corrosion Resistance)
ความสามารถในการต้านทานการกัดกร่อนมีความสำคัญเมื่อต้องฉีดพลาสติกที่ปล่อยก๊าซที่มีฤทธิ์กัดกร่อน (เช่น PVC, POM, สารหน่วงไฟ) หรือเมื่อแม่พิมพ์ต้องทำงาน/จัดเก็บในสภาวะที่มีความชื้นสูง
| เหล็กกล้า | ส่วนประกอบสำคัญ (Cr) | ความทนทานต่อการกัดกร่อน |
| P20 | Cr ต่ำ (ประมาณ 1.6 - 2.0%) | ต่ำ - ไม่ทนทานต่อการกัดกร่อน จำเป็นต้องมีการบำรุงรักษาและป้องกันสนิมเป็นพิเศษ |
| NAK80 | Cr ปานกลาง (ประมาณ 3.0%) | ปานกลาง - ทนทานดีกว่า P20 เล็กน้อย แต่ยังไม่เพียงพอต่อการใช้งานกับพลาสติกที่กัดกร่อนสูง |
| S136 | Cr สูง (ประมาณ 13.0%) | ดีเยี่ยม - เป็นเหล็กกล้าสเตนเลส (Stainless Steel) ที่มีความสามารถต้านทานการกัดกร่อนสูง เหมาะสำหรับพลาสติกที่มีฤทธิ์กัดกร่อน และการใช้งานในห้องคลีนรูม |
3. การเปรียบเทียบราคาและต้นทุนรวม (Cost & Total Cost of Ownership)
การตัดสินใจเลือกวัสดุต้องพิจารณาราคาเริ่มต้นของเหล็กกล้า (Cost per kg) ควบคู่ไปกับต้นทุนรวมในการผลิตและการบำรุงรักษาตลอดอายุการใช้งาน (Total Cost of Ownership)
| เหล็กกล้า | ระดับราคาเริ่มต้น (ต่อหน่วยน้ำหนัก) | ต้นทุนรวมในการผลิต/บำรุงรักษา |
| P20 | ต่ำ (เป็นเหล็กกล้ามาตรฐานราคาถูก) | ต้นทุนเริ่มต้นต่ำ แต่มีต้นทุนการบำรุงรักษาสูงกว่า (สนิม, การซ่อมผิว) และต้นทุนในการขัดเงาผิวสูงกว่า |
| NAK80 | ปานกลาง - สูง | ราคาสูงกว่า P20 แต่ ต้นทุนการขัดเงาต่ำ (ประหยัดเวลาและค่าแรง) และไม่จำเป็นต้องอบชุบแข็งเพิ่ม (Pre-Hardened) |
| S136 | สูง (เป็นเหล็กกล้าคุณภาพสูงและสเตนเลส) | ราคาสูงที่สุด แต่ ต้นทุนการบำรุงรักษาต่ำที่สุด (ไม่เป็นสนิมง่าย) มีอายุการใช้งานยาวนานในสภาวะกัดกร่อน และให้คุณภาพผิวงานที่สม่ำเสมอที่สุด |
บทสรุปสำหรับผู้ผลิต: แนวทางการตัดสินใจ
| สถานการณ์การใช้งาน | เหล็กกล้าที่แนะนำ | เหตุผลหลัก |
| เน้นราคาถูกและผิวเงาธรรมดา | P20 | เหมาะสำหรับแม่พิมพ์ขนาดใหญ่ที่ผิวไม่ต้องการความเงาสูงมากนัก และไม่ต้องสัมผัสสารกัดกร่อน |
| ต้องการผิวเงาสูงสุดและลดเวลาการผลิต | NAK80 | เหมาะสำหรับแม่พิมพ์ที่มีความซับซ้อน ต้องการความเงาระดับกระจก แต่ทำงานกับพลาสติกที่ไม่กัดกร่อนมาก (เช่น PS, ABS) และต้องการลดขั้นตอนการอบชุบ |
| ต้องการผิวเงาสูง ทนทานต่อการกัดกร่อน และอายุการใช้งานยาวนาน | S136 | เป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดสำหรับแม่พิมพ์ที่ฉีดพลาสติกที่มีฤทธิ์กัดกร่อน (เช่น PVC, PC) และชิ้นส่วนทางการแพทย์/อาหาร เนื่องจากมีความบริสุทธิ์สูงและไม่เกิดสนิม |
| ชื่อเหล็กกล้า | P20, NAK80, S136 | P20, NAK80, S136 |
| หัวข้อหลัก/การประยุกต์ใช้ | เหล็กแม่พิมพ์พลาสติก, ผิวเงาสูง, การเลือกเหล็กกล้า, คู่มือเปรียบเทียบ | Plastic Mold Steel, High Polish, Steel Selection Guide, Material Comparison |
| คุณสมบัติสำคัญ | คุณสมบัติการขัดเงา, ความทนทานการกัดกร่อน, ราคาเหล็ก, ความบริสุทธิ์ของเหล็ก | Polishing Ability, Corrosion Resistance, Steel Cost, Mirror Finish, Steel Purity |
| สาขา/อุตสาหกรรม | วิศวกรรมแม่พิมพ์, การฉีดพลาสติก, โลหะวิทยา, แม่พิมพ์ฉีด | Mold Engineering, Injection Molding, Metallurgy, Tool Steel |
ภาษาไทย:
เหล็กแม่พิมพ์พลาสติก
ผิวเงาสูง
P20 NAK80 S136
การขัดเงา
ทนทานการกัดกร่อน
การเลือกเหล็กกล้า
ภาษาอังกฤษ:
Plastic Mold Steel
High Polish
P20 NAK80 S136
Mirror Finish
Corrosion Resistance
Mold Steel Selection
ภาพนี้จะแสดงภาพรวมของเหล็กแม่พิมพ์ P20, NAK80, S136 โดยอาจเป็นก้อนเหล็กตัวอย่างที่มีการระบุชื่อชัดเจน วางเรียงกันเพื่อสื่อถึงการเปรียบเทียบในมุมกว้าง พร้อมกับไอคอนที่สื่อถึง "ผิวเงาสูง"
ภาพที่ 2: คุณสมบัติการขัดเงา (Polishing Ability)
ภาพนี้จะเน้นไปที่คุณสมบัติการขัดเงา อาจแสดงชิ้นส่วนแม่พิมพ์ที่ทำจากเหล็กแต่ละชนิด โดยมีส่วนที่ได้รับการขัดเงาและส่วนที่ยังไม่ขัดเงา ให้เห็นความแตกต่างของผิวที่ทำได้ ซึ่งจะแสดงให้เห็นถึงระดับความเงาที่แตกต่างกันอย่างชัดเจนของ P20, NAK80 และ S136
